home

ต้นทุนความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของลาว

กุมภาพันธ์ 8, 2016
ต้นทุนความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของลาว

ต้นทุนความเจริญเติบโตทางเศรษฐกิจของลาว*
ธนาพงษ์ มงคลวรวรรณ
ผู้ช่วยผู้ประสานงานโครงการ “จับตาอาเซียน”

สปป.ลาวเป็นประเทศที่พยายามเร่งรัดยกระดับเศรษฐกิจ ด้วยแผนยุทธศาสตร์เพิ่มรายได้เข้าสู่ประเทศ เริ่มจากการเป็นแหล่งพลังงานของเอเชีย (Battery of Asia) ด้วยการผลิตไฟฟ้าพลังน้ำจากเขื่อนต่างๆ นำรายได้เข้าสู่ประเทศคิดเป็นร้อยละ 17 ของผลิตภัณฑ์มวลรวมของประเทศ หรือร้อยละ 70 ของตัวเลขการส่งออกทั้งหมด

สปป.ลาวยังมียุทธศาสตร์ยกระดับศักยภาพทางเศรษฐกิจด้วยการเปลี่ยนจากประเทศที่ไม่มีทางออกสู่ทะเล (Land Lock) ให้เป็นจุดเชื่อมต่อทางบก (Land Link) ในระดับภูมิภาค และการเปิดพื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษ (SEZ : Special Economic Zone) เพื่อเป็นตัวเร่งให้เศรษฐกิจเติบโตอย่างต่อเนื่องไม่ต่ำกว่าร้อยละ 7.5 ต่อปีระหว่างปี 2559-2563 ตามแผนพัฒนาเศรษฐกิจฉบับที่ 8 ของลาว

อย่างไรก็ตาม การพัฒนาดังกล่าวต้องแลกมาด้วยต้นทุนของประเทศในหลายๆ ด้าน การเปลี่ยนประเทศให้เป็นจุดเชื่อมโยงทางบกด้วยโครงการรถไฟความเร็วสูงที่ลาวและจีนได้บรรลุข้อตกลงเมื่อเดือน ธ.ค. 2558 ก่อให้เกิดภาระทางการคลังที่ต้องกู้ยืมเงินทุนจากจีนในการก่อสร้างจำนวน 480 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 17,000 ล้านบาท) โดยมีอัตราดอกเบี้ยร้อยละ 3 ซึ่งมีเสียงวิจารณ์ว่าสูงเกินไปสำหรับการปล่อยกู้แก่ประเทศกำลังพัฒนาที่จีนเคยปล่อยกู้ในอัตราร้อยละ 2

ในการนี้ ลาวได้เตรียมแผนนำเงินรายได้จากเหมืองแร่โปแตช 5 แห่งไปชำระเงินให้จีน นอกจากนี้ การก่อสร้างโครงการขนาดใหญ่ที่ต้องใช้เทคโนโลยีระดับสูงและต้องการแรงงานที่มีทักษะลาวต้องพึ่งพิงจีนในการก่อสร้างเกือบทั้งหมด อีกทั้งยังต้องนำเข้าแรงงานจีนนับแสนคน ย่อมส่งผลต่อสิ่งแวดล้อม วัฒนธรรมท้องถิ่นและการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตของประชาชนลาวด้วย

เขตเศรษฐกิจพิเศษก็ถือว่าเป็นยุทธศาสตร์สำคัญที่รัฐบาลลาวได้กำหนดให้เป็นวาระแห่งชาติ ที่จะนำพาประเทศหลุดพ้นจากความยากจน ด้วยการสร้างพื้นฐานด้านอุตสาหกรรม และสร้างความทันสมัยด้วยการสร้างบรรยากาศที่ดึงดูดนักลงทุนต่างชาติให้เข้าไปลงทุนในลาว เพื่อสร้างงาน สร้างรายได้ และพัฒนาฝีมือแรงงานลาว

ปัจจุบัน มีเขตเศรษฐกิจพิเศษในลาว 11 เขต และมีเป้าหมายที่จะเพิ่มเป็น 25 เขตภายในปี 2563 โดยมีจีนเข้ามาลงทุนมากที่สุดโดยเฉพาะในเขตเศรษฐกิจพิเศษสามเหลี่ยมทองคำ แขวงบ่อแก้ว ได้การลงทุนไปแล้ว 500 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (ราว 17,500 ล้านบาท) จากแผนการลงทุนรวมทั้งหมด 2,250 ล้านดอลลาร์ สหรัฐ (ราว 80,000 ล้านบาท) โดยเป็นการลงทุนจากภาคเอกชนของจีนทั้งหมด ส่งผลให้อิทธิพลของจีนต่อเศรษฐกิจลาวมีอยู่มาก ทั้งนี้เป็นความต้องการของจีนในขยายการลงทุนในภูมิภาคนี้ เพราะมีศักยภาพในการเติบโตอยู่มากสอดคล้องกับยุทธศาสตร์การเป็นจุดเชื่อมต่อทางบกทำให้ขยายตลาดไปได้ใน 6 ประเทศ คือ เมียนมา ไทย ลาว กัมพูชา เวียดนาม และจีน อีกด้วย

ทว่าการเปิดพื้นที่เขตเศรษฐกิจของลาวที่แลกมาด้วยการให้สิทธิในการเช่าใช้ที่ดินยาวนานถึง 99 ปีนั้น ดูเหมือนประชาชนลาวจะไม่ได้ประโยชน์มากนักในการสร้างงาน สร้างรายได้ ตลอดจนพัฒนาฝีมือแรงงานของลาว เพราะในหลายธุรกิจพบว่ามีการใช้แรงงานจีน และแรงงานจากประเทศเพื่อนบ้านอย่างเมียนมา มากกว่าแรงงานลาว อีกทั้งเขตเศรษฐกิจพิเศษยังทำให้ผู้ถือครองที่ดินชาวลาวนิยมที่แสวงหาค่าเช่าจากการขายกรรมสิทธิ์ที่ดินให้แก่ผู้ประกอบการต่างชาติ มากกว่าจะเป็นผู้ประกอบการเอง

นอกจากนี้ เขตเศรษฐกิจพิเศษยังกลายสภาพเป็นเขตอิทธิพลทางเศรษฐกิจและวัฒนธรรมจีน อาทิ การใช้เงินหยวนในการแลกเปลี่ยนสินค้าและบริการ มีการสร้างสถาปัตยกรรมแบบจีน การใช้ภาษาจีนกลางและจีนท้องถิ่นอื่นๆ ตลอดทั้งมีการประกอบธุรกิจผิดกฎหมายในจีน อาทิ บ่อนคาสิโน ภัตตาคารที่มีสัตว์ป่าเป็นรายการอาหาร และการค้าประเวณี ซึ่งล้วนขัดต่อภาพลักษณ์ของประเทศลาวที่มีวัฒนธรรมทางพุทธศาสนาอันเป็นเอกลักษณ์ประจำชาติ

การเติบโตของลาวที่สะท้อนผ่านตัวเลขผลิตภัณฑ์มวลรวม นับว่ามีต้นทุนสูงเมื่อเปรียบเทียบกับประโยชน์ที่ประชาชนลาวจะได้รับ เพราะมีนำทรัพยากรทางธรรมชาติมาใช้อย่างมากในการเป็นแหล่งพลังงานของเอเชีย ซึ่งมีผลกระทบต่อระบบนิเวศของลาวเองและประเทศในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง ตลอดจนการสังเวยชีวิตพันธุ์สัตว์จนเสี่ยงกับภาวะใกล้สูญพันธ์เพื่อแลกกับความเจริญทางเศรษฐกิจ ส่วนการเป็นศูนย์กลางการเชื่อมต่อทางบก แม้จะช่วยให้เศรษฐกิจลาวเติบโตก็ตาม

คงปฏิเสธไม่ได้ว่าเป็นตัวเร่งให้เกิดการครอบงำทางเศรษฐกิจจากต่างชาติโดยเฉพาะจีนที่ต้องการเป็นที่หนึ่งในอนุภูมิภาคลุ่มน้ำโขง (GMS : Greater Mekong Subregion) ผ่านการลงทุนในเขตเศรษฐกิจพิเศษ จนลาวอาจสูญเสียอธิปไตยทางเศรษฐกิจ หากไม่มีการสร้างภูมิคุ้มกันทางเศรษฐกิจควบคู่กับเปิดรับการลงทุนจากต่างประเทศ เช่น การยกระดับทักษะฝีมือแรงงานให้ได้มาตรฐาน และการส่งเสริมให้เกิดผู้ประกอบการท้องถิ่น

*บทความชิ้นนี้เผยแพร่ครั้งแรกใน กรุงเทพธุรกิจ ฉบับวันที่ 21 มกราคม 2559

ภาพโดย Brent Lewin/Getty Images

Leave A Response

หมวดหมู่

'; collapsItems['collapsCat-51:3'] = '
    '; collapsItems['collapsCat-52:3'] = '
      '; collapsItems['collapsCat-85:3'] = '
        '; collapsItems['collapsCat-86:3'] = '
          '; collapsItems['collapsCat-87:3'] = '
            '; collapsItems['collapsCat-88:3'] = '
              '; collapsItems['collapsCat-94:3'] = '
                '; collapsItems['collapsCat-3:3'] = ''; collapsItems['collapsCat-25:3'] = '
                  '; collapsItems['collapsCat-33:3'] = '
                    '; collapsItems['collapsCat-34:3'] = '
                      '; collapsItems['collapsCat-35:3'] = '
                        '; collapsItems['collapsCat-36:3'] = '
                          '; collapsItems['collapsCat-37:3'] = '
                            '; collapsItems['collapsCat-38:3'] = '
                              '; collapsItems['collapsCat-39:3'] = '
                                '; collapsItems['collapsCat-40:3'] = '
                                  '; collapsItems['collapsCat-41:3'] = '
                                    '; collapsItems['collapsCat-42:3'] = '
                                      '; collapsItems['collapsCat-31:3'] = ''; collapsItems['collapsCat-29:3'] = '
                                        '; collapsItems['collapsCat-30:3'] = '
                                          '; collapsItems['collapsCat-48:3'] = '
                                            '; collapsItems['collapsCat-76:3'] = '
                                              '; collapsItems['collapsCat-32:3'] = ''; collapsItems['collapsCat-45:3'] = '
                                                '; collapsItems['collapsCat-46:3'] = '
                                                  '; collapsItems['collapsCat-47:3'] = '
                                                    '; collapsItems['collapsCat-43:3'] = ''; collapsItems['collapsCat-49:3'] = '
                                                      '; /* Collapse Functions, version 2.0 * *--------------------------------------------------------------------------*/ String.prototype.trim = function() { return this.replace(/^\s+|\s+$/g,""); } function createCookie(name,value,days) { if (days) { var date = new Date(); date.setTime(date.getTime()+(days*24*60*60*1000)); var expires = "; expires="+date.toGMTString(); } else { var expires = ""; } document.cookie = name+"="+value+expires+"; path=/"; } function readCookie(name) { var nameEQ = name + "="; var ca = document.cookie.split(';'); for(var i=0;i ', 'collapse', 0)// ]]>

                                                      คลังข้อมูล

                                                      พบกับเราที่ Facebook

                                                      Tweets ล่าสุด

                                                      No tweets found.

                                                      แผนที่อาเซียน